Atila Tekcan, ‘Su Para Kazanılacak Ticari Bir Ürün Değildir’

Samsun Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (SASKİ) Genel Kurulu’nda konuşan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Grup Başkan Vekili Dr. Atila Tekcan, kurumun mali yapısından su fiyatlandırmalarına kadar pek çok konuda sert eleştirilerde bulundu. “Samsun’da su bir lüks haline geldi,” diyen Tekcan, SASKİ’nin vatandaşlardan topladığı ücretin önemli bir kısmının yatırıma değil, borç faizlerine gittiğini iddia etti. "SASKİ’NİN YÜKÜ ARTIYOR, KAYNAK YOK" Dr. Atila Tekcan, 2014 yılında yürürlüğe giren Bütünşehir Yasası ile birlikte SASKİ’nin hizmet alanının genişlediğini, ancak gelirlerinin bu artışı karşılamadığını dile getirdi. Tekcan, “Eskiden sadece merkez ilçelere hizmet veren SASKİ, şimdi kırsaldaki en ücra mahallelere kadar su ve altyapı götürmek zorunda. Ancak bu büyüme, merkezi idare tarafından desteklenmedi. Devlet, bu yapısal değişime finansman sağlamadı, SASKİ’nin Devletten aldığı pay bütçesinin yalnıca %17 sini oluşturmaktadır. Bu pay oranı artırılmalıdır.” ifadelerini kullandı. "SAMSUNLU VATANDAŞ SU İÇİN RANTİYE ÖDÜYOR" Tekcan, 2024 yılı bütçesinde SASKİ’nin toplam 586 milyon TL’yi sadece faiz ve kur farkı ödemeleri için harcadığını belirterek, “Halk, su faturasını sadece musluktan akan su için değil, borçların faizi için de ödüyor. Bu rakam, yaklaşık 2,5 milyar TL’lik satılan suyun dörtte biri. Yani her 100 TL’lik su faturasının 25 TL’si bankalara, finans kuruluşlarına gidiyor” dedi. "KAYIP-KAÇAKTA ÇÖZÜM YOK, PLAN YOK" SASKİ’nin en önemli problemlerinden birinin su kayıp-kaçak oranı olduğunu vurgulayan Tekcan, “Yıllardır bu oran yüzde 35’in altına düşürülemedi. Dünya standartlarında bu oran %10-15  oranındadır.  SASKİ'nin stratejik planında bu konuya ilişkin somut bir çözüm önerisi görünmüyor. Sayıştay raporunda Sudaki kayıp kaçak oranının her yıl %1 oranında azaldığı yazılmaktadır. 2023 %39,33 olan oran 2024 yılında yapılan onca isale hattı imalatlarına rağmen %1-2 puan düşebilmiştir. Ya İsale hatları yanlış yerlere yapılıyor ya da kaynağında kayıp ve kaçak var. Bu konuda özel bir çalışma yapılması uygun olacaktır "BARAJLAR GEREKLİ AMA BEDELİ HALK ÖDEMEMELİ" Salıpazarı ve Darköy Barajları projelerinin Samsun için önemli olduğunu belirten Dr. Tekcan, bu projelere CHP grubu olarak destek verdiklerini ancak maliyetinin vatandaşın sırtına yüklenmesine karşı olduklarını söyledi: “Bu projelerle içme suyu sorunu çözülmek isteniyor. Salıpazarı barajının %55 şinin maliyeti SASKİ’ye aittir. Darköy Barajının maliyetini eğer SASKİ ödeyecek ise en iyimser tahminle faiz hariç 5 Milyar bütçemize yük binecektir. Bu ödemeleri uzun yıllara bu yaysak bile torunlarımıza kötü bir miras bırakacağız.   "SU HAKTIR, METALAŞTIRILAMAZ" Cumhurbaşkanlığı makamının tek bir imza ile SASKİ kuruluşlarına aldığı devlet paylarını 2 katına çıkarma yetkisi vardır. Bu yetki neden kullanılmamaktadır.  Neden Kanunsuz bir şekilde tüm külfeti vatandaşın sırtına yükleyelim. Maliye hazinesi Su idarelerinin sanki yabancı bir kurummuş gibi görmezden gelmektedir. Su ve Kanalizasyon İdarelerinin yüklendikleri iş ve sorumluluk ile merkezi idare gelirleri adaletli ve hakkaniyetli değildir. Su para kazanılacak ticari bir ürün değildir, tüm canlıların kolayca ulaşabileceği, kullanabileceği doğadan, yaşamdan gelen bir kullanım hakkıdır. Şu andaki Su ve Kanalizasyon İdarelerinin kuruluşu hakkındaki Kanun ve Hükümet politikası, suyu ticari bir ürün olarak görmektedir. SOMUT ÖNERİLER SUNDU CHP’li Tekcan, sadece eleştirmekle kalmadı, çözüm önerilerini de sıraladı. Bunlar arasında: SASKİ' nin kendi araç bakım onarım kademesini kurmasını, Büyükşehir ve İlçe belediyelere ait tahrip edilen yolların tamir olarak değil yeniden yapılmasını, Kiralık araç değil Öz Mal iş makinası ve Kamyon alınması gerektiğini, "BU YAPI DEĞİŞMELİ" Konuşmasının sonunda mevcut sistemin sürdürülebilir olmadığını vurgulayan Tekcan, sözlerini şöyle tamamladı: “SASKİ bu kanunla yoluna devam edemez.. Bu bir yerel yönetim sorunu değil, aynı zamanda ulusal bir mesele. Su, iklim krizinin ortasında stratejik bir kaynaktır. Samsun Büyükşehir Belediyesi CHP Grup Başkanvekili Atila Tekcan SASKİ Genel Kurulunda sunduğu teklif ile SASKİ Genel Müdürlüğünün uygulamış olduğu Su ve atıksu tarifesinde yer alan mesken suyu 1. Grup birim fiyatın da TÜFE uygulamasının kaldırılması, artış oranının asgari ücret yıllık artış oranı kadar yapılmasının görüşülmesini talep etti. Tekcan gerekçe olarak, “TÜİK’e göre 31/12/2024 tarihine göre açıklanan 2024 enflasyon oranı % 44,38 dir.   2025 yılı için emekliye yüzde 15,75 oranında, asgari ücretliye % 30 oranında zam yapılmıştır. Nisan ayında enflasyon ise 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında tüketici fiyatları % 48,73, yurt içi üretici fiyatları % 32,65 arttı. TÜİK’in açıklanadığı enflasyon oranlarının ENAG’a göre oldukça düşük olduğunu düşünürsek Asgari ücretli ve Emekli yurttaşlarımızın gelirlerinin hızlıca eridiğini görmek, gelirlerinin satın alma gücünün hızlıca eridiğini görmek için uzman olmaya gerek yoktur.  Asgari ücretli için 2025 yılı Temmuz ayında herhangi bir zam, emekli yurttaşlarımız için ek ödeme hükümetin gündemine gelmemektedir. Sonuç olarak TÜFE’ye belirlenen göre su fiyatlarındaki artış oranı sabit gelirdeki vatandaşlarımızın gelirinde ki artış oranından fazladır. Enflasyonun nedeni her zaman ekonomideki dengesizlikler, güven ortamının yitirilmesi, anti Demokratik uygulamalardır. Enflasyonun sonucu olarak kaynaklar toplumun bir kesiminden diğerine akmaktadır. Bir başka deyişle, enflasyonun bedelini mutlaka birileri ödemektedir. Ülkemizde bedel ödeyenler her zaman toplumun en yoksul kesimleri ve sabit gelirlilerdir. Bu nedenle yoksul sabit gelirlileri enflasyona ezdirmemek için, İnsanca yaşam hakkını kullanmasını sağlamak için, hayatın en önemli yaşam kaynağı olan Suya konforlu ve ucuz erişimini sağlamak için, sosyal belediyecilik adına her ay yapılan, hakkaniyet kurallarına uymayan TÜFE uygulamasının kaldırılması, mevzuatta belirlenen fiyat belirleme usullerine göre Belediye Meclisi tarafından belirlenecek fiyat üzerinden sabit fiyat politikasına geçilmesi uygun olacaktır” dedi. Atila Tekcan’ın teklifi red edilirken Tekcan, “Vatandaşın menfaati için 6 yıldır su fiyatlarındaki artışın düzenlenmesini istiyoruz fakat red ediliyor. Kabul görünceye kadar aynı teklifi sunmaya devam edeceğiz” diye belirtti.