Samsun, Karadeniz'in önemli sanayi ve liman şehirlerinden biri olmasına rağmen, işsizlik ve istihdam sorunları sıkça gündeme gelen bir konu.
2025 yılı itibarıyla resmi veriler ve vatandaş görüşleri, bu sorunun hem ekonomik hem de sosyal boyutlarını ortaya koyuyor. Aşağıda, güncel istatistikler, nedenler ve çözüm önerileriyle konuyu özetliyorum.
Kaynaklar: TÜİK 2025 ilk çeyrek verileri ve yerel raporlar. Samsun, Hakkari (%18,3) gibi yüksek oranlı illerin altında, ancak Burdur (%4) gibi düşüklerin üstünde kalıyor.
Genel Türkiye Bağlamı: Geniş tanımlı işsizlik %32'ye ulaşmış durumda; Samsun bu ulusal krizden etkileniyor.
Sorunun nedenleri ve vatandaş görüşleri Samsun'da işsizlik, sadece rakamlarla sınırlı değil. Sosyal medyada ve sokak röportajlarında farklı görüşler öne çıkıyor. Düşük ücret ve kötü koşullar. Vatandaşlar, asgari ücretle (2025'te 22 bin TL civarı) geçinmenin zorluğunu, uzun mesai saatlerini ve sigortasız çalışmayı vurguluyor. Bir işçi, "12 saat çalışıp mesai ücreti alamıyoruz" diyor.
İş Beğenmeme Tartışması: İşverenler, "Gençler kolay iş istemiyor, az maaşa razı olmuyor" görüşünde. Sosyal medyada "işsizlik yok, iş beğenmemezlik var" yorumları yaygın.
Genç ve Kadın İstihdamı: Gençlerin en büyük sorunu işsizlik ve gelecek kaygısı; kadınlarda istihdam oranı %32'nin altında. Bir vatandaş, "Üç sorun: İşsizlik, maddiyat, eğitim" diyor.
Ekonomik Faktörler: Sanayi sektörü yerinde sayıyor, hizmet sektörü (%57,9 istihdam) baskın ama yetersiz. Göç ve nüfus artışı (Sivas, Ordu gibi illerden gelenler) rekabeti artırıyor.
Özel Örnekler: SAMPA Otomotiv'de 60-70 işçi işten çıkarıldı; maaşlar ödenmedi, işçiler eylem yaptı. Bir işçi, "Çocuğuma bez alamıyorum" diyor.
Samsun'un en büyük sorunları arasında işsizlik, trafik ve altyapı da sıralanıyor. Vatandaşlar "işsizlik ve park sorunu" diyor.
Olumlu Gelişmeler ve Çözüm Önerileri Yeni Yatırımlar: Baykar (drone fabrikası), MKE (savunma sanayi) ve Chery (otomotiv) gibi devler Samsun'a geliyor. Bu, istihdamı artırabilir. Alaçam ilçesine organize sanayi bölgesi planı var.
Yerel Girişimler: Samsun Büyükşehir Belediyesi İstihdam ve Kariyer Merkezi, mobil etkinliklerle (örneğin 7 Ekim'de 19 Mayıs ilçesi) iş fırsatlarını duyuruyor. İŞKUR ile Novak Triko gibi firmalarda iş garantili eğitim programları başlattı.
Öneriler ve Yapısal Reformlar: Düşük istihdam ve kayıtdışılığı azaltmak için vergi indirimleri, sigorta prim destekleri şart.
Eğitim ve Beceri Geliştirme: OMÜ ve meslek okulları ile kalifiye eleman yetiştirme; gençlere yönelik kariyer fuarları.
Kadın İstihdamı: Teşviklerle %32'lik oranı yükseltmek; esnek çalışma modelleri.
Siyasi Bakış: CHP Samsun, işsizliği "en büyük problem" olarak görüyor; TKP ise SAMPA gibi vakalara karşı dayanışma çağrısı yapıyor.
Samsun'un potansiyeli yüksek (liman, tarım, turizm), ama yatırımların istihdama dönüşmesi kritik.
